effectcommunicatie
Weet je nog niet precies welk klimaatvriendelijk gedrag je wilt stimuleren en hoe je met jouw bedrijf een bijdrage kunt leveren aan een duurzame toekomst? Dan kun je aan de slag met effectcommunicatie.
Bij effectcommunicatie gaan we er vanuit dat jij (als zender) een relatie hebt of gaat opbouwen met jouw doelgroep (bijv. werknemers of klanten). Door te investeren in die relatie bouw je een sterke langdurige band op, waar binnen je jouw doelen samenbrengt met de belangen van je doelgroep en op die manier verandering teweeg brengt.
Bij effectcommunicatie zetten we niet de intentie centraal (zoals bij intentionele communicatie), maar het effect. Bij deze methodiek gaan we er namelijk vanuit dat de ontvanger in zijn eigen wereld het effect van communicatie bepaalt.
We kunnen bijvoorbeeld meerdere sessies met jou en je doelgroep (bijv. werknemers of klanten) organiseren. Klimaat-coach begeleidt jullie om gezamenlijk aan de slag te gaan hoe we met jouw organisatie een bijdrage kunnen leveren aan een duurzame toekomst.
Waarom effectcommunicatie?
Wanneer het effect jouw vertrekpunt vormt, bepaal je automatisch een andere strategie. Je start de analyse niet bij jouw onderwerp, maar bij hoe de ander leeft, denkt en handelt in zijn leefwereld. Als je dit vervolgens vergelijkt met jouw intenties, verwerf je inzicht in de afstand tussen beide uitgangsposities. Dit helpt om vast te stellen wat communicatie realistisch kan bijdragen.
Zo brengen we dus de context van de zender (de grondhouding) en de leefwereld van de ontvanger bij elkaar. En zoeken we effectbevorderende factoren om die relatie te versterken en zo gunstige effecten te bewerkstelligen.
Grondhouding van de zender
De grondhouding kun je zien als het DNA van jouw organisatie. Het is een onbewuste basis over hoe je denkt en handelt als organisatie. Het is belangrijk om bij dit aspect af te vragen: in hoeverre hebben we onze duurzame ambities al geformuleerd? Het heeft uiteraard weinig kans als jij als organisatie duurzaam gedrag probeert te stimuleren, terwijl de organisatie zelf geen blijk geeft van duurzame ambities.
De leefwereld van de ontvanger
We leven allemaal in een eigen sociaal-culturele, fysieke en virtuele wereld. Ook hebben we allemaal een eigen geschiednis die maakt tot wie we nu zijn. Om de leefwereld te doorgronden analyseren we 5 lagen van de ontvanger:
- Hoe ziet de locatie eruit? De fysieke omgeving heeft een grote impact op de opvattingen en gedrag van de doelgroep.
- Wat zijn de dagelijkse patronen? Doorgrond je de patronen, dan word je bewust hoe communicatieve boodschappen hun weg vinden.
- Hoe ziet de geschiedenis eruit? Het verleden is zeer bepalend in wie iemand vertrouwt, wie hij vermijdt en waar hij geen weerstand tegen kan bieden. Dit geldt voor personen, maar ook voor bijv. steden of landen.
- Wat zijn de verwantschappen? Met wie gaan mensen dagelijks om? Sociale naasten zijn belangrijke informatiebronnen en worden veel geloofwaardiger gevonden.
- Hoe ziet de sociaal-culturele omgeving eruit? De (sociale) normen en waarden binnen een groep of cultuur hebben veel impact op het gedrag van mensen.
Als je je nu echt als zender verdiept in de leefwereld van de ontvanger en zijn wereld centraal stelt, dan vergroot je de kans dat de ander een relatie met jou aangaat. Het leidt tot wederzijds begrip en waardering, het ontstaan van vertrouwen en geloofwaardigheid en tot slot het bevorderen van betekenisvol contact.
Effect-bevorderende factoren
Wil je iets bereiken bij je doelgroep, dan moet je volgens deze methodiek investeren in het in contact komen en blijven met jouw doelgroep. Vanuit de sociale wetenschappen zijn er 15 factoren geformuleerd om contact te bevorderen. Deze factoren kun je dus inzetten om de relatie tussen jouw organisatie en de doelgroep te bevorderen en zo gunstige effecten te bewerkstelligen.
- Dankbaarheid: Laat de doelgroep ervaren en voelen dat je het op prijs stelt dat hij met jou wilt optrekken.
- Aantrekkelijkheid: Inspireer, intrigeer en prikkel. Wees aanlokkelijk, zowel in inhoud als vorm. Aantrekkelijke organisatie krijgen onbewust meer kwaliteiten toegedicht.
- Synchroniciteit: Sluit aan op de positie waar de doelgroep zich dan bevindt en probeer ook het tempo en riteme van de doelgroep te volgen.
- 3A’s: Aandacht, aardig en attent: Erken de ander, wie hij is, wat hij doet en toon je waardering voor de inzet die hij toont.
- Verwachtingsmanagement: Schep heldere verwachtingen. En toets wat de ander van jou verwacht. Zo voorkom je teleurstelling en irritatie.
- Doen: Laat zichtbare handelingen zien, zodat je laat zien dat je doet wat je zegt.
- Spelen: Organiseer spelelementen. Dit geeft plezier en roept emoties op bij mensen.
- Symbiose (wederkerigheid): Zorg voor win-win-win situaties. Laat iedereen mee profiteren.
- Buurten: Organiseer fysieke ontmoetingen, die zijn bij uitstek versterkend voor de relatie tussen jou en de beoogde doelgroep.
- Resultaat en proces: Stem voortdurend in het process flexibel af op inzichten van de doelgroep, maar houd je wel bij je visie, missie en doelen.
- Rechtvaardigheid: Handel oprecht en integer, dit leidt tot gevoelens dat de doelgroep weet dat je het goed met hen voor hebt.
- Realiteitszin: Blijf dicht bij haalbare mogelijkheden.
- Sociale omgeving: Sluit aan bij de sociale omgeving en hetgeen dat leeft binnen die omgeving.
- Context: Heb begrip voor de geschiedenis en trends die van invloed zijn op de doelgroep.
- Combinatiekracht: Combineer bovenstaande factoren om een sterkere band te bewerkstelligen.
met effectcommunicatie ga je samen met jouw doelgroep aan de slag. Je investeert in een verbinding met de 15 effectbevorderende factoren.
Effectcommunicatie is juist voor het stimuleren van klimaatvriendelijk gedrag inzichtelijk. Als zender moet je door dit schema niet alleen nadenken over de leefwereld van de ontvanger, maar ook over je eigen grondhouding. In hoeverre zit duurzaamheid al in het DNA van jouw organisatie?
Samen met klimaat-coach kun je aan de slag om een interventie binnen of buiten jouw organisatie te starten. Lees hier verder de mogelijkheden.
Dit artikel is gebaseerd op het boek Psychologie in Communicatie van Gonda Duivenvoorden en Gerald Morssinkhof. In het boek wordt uitvoerig de methodiek van effectcommunicatie beschreven.